Biyografisi
Orhan Gencebay, müzisyen ve aktör. Arabesk müziğin en büyük seslerinden biri olarak bilinmektedir. Gencebay, 1944’te Samsun’da doğdu. Müzik yaşantısına altı yaşlarında babasının ‘eğlensin’ diye aldığı mandolin ve kemanı çalarak başladı. Bunlar daha çok batı aletleriydi. Hocası viyolanistti, çok iyi öğrenim yapmış birisiydi. Kırım Türkleri’ndendi ama Samsun’da berberlik yapmaktaydı. Orhan Gencebay, kısa zamanda notaları öğrenerek yeteneğini gösterdi.
90’a yakın filmde Müzik Direktörlüğü yaptı. 36 sinema filminde başrol oynadı, televizyon için diziler ve Show programları yaptı. Orhan Gencebay’a göre Türk Müziği’nin daha zengin bir hale gelmesi için müziğimizin tüm geçmişi ve çeşitleriyle yeniden ele alınıp analiz edilmesi gerekiyordu. Türk Müziği’nin buna ihtiyacı vardı ve bu analizi aslında müzik enstitüleri yapmalı, buradan çıkan sonuçlar akademik öğretiler olmalıydı.
Orhan Gencebay, bu düşünce ile müzikte kendine göre araştırmalar ve serbest çalışmalar yaptı. Bu yaptığı çalışmalara başkaları “Arabesk” ismini verdiyse de Orhan Gencebay, bu değerlendirmeyi yanlış diyerek kabul etmedi. Orhan Gencebay’a 1999 yılında Devlet Sanatçısı unvanı verildi. 1968 yılında kendi sesiyle yorumladığı ilk 45’lik plaktan bugüne kadar yasal olarak yaklaşık 60 milyon plak ve kaset tirajı olan Orhan Gencebay’ın yasal olmayan korsan yapımlarla beraber 150 milyon tirajı olduğu tahmin ediliyor.
Orhan Gencebay’ın dokuz üniversite tarafından verilen uluslararası Montu Doktorası var. Orhan Gencebay’ın bestelerinin her biri kaset ve plak satış rekorları kırarken, aynı zamanda başrolünü oynadığı sinema filmleri de hasılat rekorları kırmıştır. Gencebay besteleri Akdeniz ülkelerinde, Orta Doğu’da, Orta Asya’da, Avrupa’da Türklerin bulunduğu her yerde dinlenmiş ve adaptasyonları yapılmıştır. Gencebay hakkında 20’ye yakın kitap yazılmış, ansiklopedilerde yer verilmiş ve bir çok üniversitede Gencebay’la ilgili tezler hazırlanmış ve araştırmalar yapılmıştır.
1960’ların sonunda Azize Atalay Gencebay ile bir süre evli kalan Gencebay, daha sonra hayatını Sevim Emre ile paylaşmıştır.
Filmleri
- İstanbul Hatırası: Köprüyü Geçmek 2005
- Bayan Perşembe 1993
- Kızımı Arıyorum 1993
- Hamuş 1993
- Gerçek Bir Masal 1993
- Utan 1990
- Sensiz Yaşıyorum 1989
- Kan Çiçeği 1989
- Küçüksün Yavrum 1988
- Cennet Gözlüm 1987
- Doruk 1985
- Dil Yarası 1984
- Aşkım Günahımdır 1984
- Kaptan 1984
- Tahir 1983
- Zulüm 1983
- Kahır 1983
- Kördüğüm 1982
- Leyla İle Mecnun 1982
- Bir Yudum Mutluluk 1982
- Feryada Gücüm Yok 1981
- Kır Gönlünün Zincirini 1980
- Yarabbim 1980
- Ben Topraktan Bir Canım 1980
- Vazgeç Gönlüm 1980
- Aşkı Ben Mi Yarattım 1979
- Derdim Dünyadan Büyük 1978
- Çilekeş 1978
- Hatasız Kul Olmaz 1977
- Bıktım Her Gün Ölmekten 1976
- Şoför 1976
- Batsın Bu Dünya 1975
- Bir Araya Gelemeyiz 1975
- Dertler Benim Olsun 1974
- Ben Doğarken Ölmüşüm 1973
- Sev Dedi Gözlerim 1972
- Bir Teselli Ver 1971 Müzisyen
- Zulüm 1983
- Kördüğüm 1982
- Leyla İle Mecnun 1982
- Yarabbim 1980
- Ben Topraktan Bir Canım 1980
- Vazgeç Gönlüm 1980
- Aşkı Ben Mi Yarattım 1979
- Derdim Dünyadan Büyük 1978
- Hatasız Kul Olmaz 1977
- Batsın Bu Dünya 1975
- Ben Doğarken Ölmüşüm 1973
- Dert Bende 1973
- Sev Dedi Gözlerim 1972
- Bir Teselli Ver 1971
- Kara Gözlüm 1970
- Kuyu 1968
- Kızılırmak Karakoyun 1967
- Ana 1967
- Gerçek Bir Masal